Zniesienie współwłasności działki

Zniesienie współwłasności działki (nieruchomości gruntowej) może polegać na przyznaniu jej w całości jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty, dopłaty albo nieodpłatnie. W pewnych przypadkach możliwy będzie fizyczny (geodezyjny) podział.

Zadzwoń

Wymagane dokumenty

dowody osobiste lub paszporty stron,
podstawa nabycia (wypis aktu notarialnego – np. umowa sprzedaży/darowizny, prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia),
w przypadku, gdy nieruchomość została nabyta w drodze spadku, zasiedzenia, darowizny albo nieodpłatnego zniesienia współwłasności - zaświadczenie Naczelnika Urzędu Skarbowego potwierdzające, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia
[Urząd wydający: Urząd Skarbowy właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości]
wypis z rejestru gruntów, a w przypadku, gdy działka będzie wydzielana do nowej lub innej księgi wieczystej – wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej
[Urząd wydający: Starostwo Powiatowe właściwe ze względu na położenie nieruchomości]
wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo zaświadczenie o jego braku lub decyzja o warunkach zabudowy
[Urząd wydający: Urząd Miasta lub Gminy właściwy ze względu na położenie lokalu/budynku mieszkalnego]
przy podziale nieruchomości: mapa z projektem podziału nieruchomości i ostateczna decyzja Wójta Gminy, Burmistrza lub Prezydenta Miasta zatwierdzająca projekt podziału nieruchomości, wykaz zmian danych ewidencyjnych działki oraz wypis z rejestru gruntów wraz z wyrysem z mapy ewidencyjnej na wszystkie działki powstałe z podziału,
gdy nieruchomość została podzielona geodezyjnie, a podział nie jest ujawniony w księdze wieczystej: ostateczna decyzja zatwierdzająca podział nieruchomości, wyciąg z wykazu zmian danych ewidencyjnych, wypis z rejestru gruntów i wyrys z mapy ewidencyjnej.

 Lista potrzebnych dokumentów – pobierz (PDF)

Wymagane informacje

numer księgi wieczystej,
relacja rodzinna pomiędzy stronami - współwłaścicielami,
wskazanie wartości rynkowej nieruchomości,
wskazanie terminu wydania nieruchomości,
w przypadku odpłatnego zniesienia współwłasności - informacja o spłacie lub dopłacie.

‍

Podatek

Odpłatne zniesienie współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej spłaty lub dopłaty. Stawki podatku określone są w ustawie z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zazwyczaj podatek wynosi 2 % od wartości rynkowej rzeczy lub prawa majątkowego nabytego ponad wartość udziału we współwłasności.

Nieodpłatne zniesienie współwłasności zasadniczo jest opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. Nieodpłatne zniesienie współwłasności jest zwolnione z podatku w sytuacji, gdy nabywca udziałów w nieruchomości jest wobec zbywcy: małżonkiem, dzieckiem, wnukiem, rodzicem, dziadkiem, babcią, pasierbem, zięciem, synową, rodzeństwem, ojczymem, macochą, teściem albo teściową.

Jeżeli relacje rodzinne pomiędzy stronami nie skutkują zwolnieniem z podatku, notariusz zobowiązany jest obliczyć, pobrać i przekazać do właściwego Urzędu Skarbowego podatek od darowizny.

Stawki podatku określone są w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, a ich wysokość zależna jest od relacji rodzinnej łączącej strony. Podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa nieruchomości, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Wartość rynkowa nieruchomości oraz wartość udziału wskazują Strony podczas zawierania umowy.

Notariusz uzależnia zawarcie przed nim umowy od wpłacenia podatku na rachunek bankowy kancelarii notarialnej przed dokonaniem zniesienia współwłasności albo gotówką w kancelarii notarialnej w chwili dokonywania czynności.

‍

Opłaty sądowe

W przypadku, gdy przedmiotem czynności notarialnej jest nieruchomość (sprzedaż, darowizna, zamiana, ustanowienie hipoteki itp.) notariusz zobowiązany jest pobrać opłatę sądową od wniosku o wpis w księdze wieczystej i przekazać ją na rachunek właściwego sądu rejonowego, co jest warunkiem dokonania wpisu w księdze wieczystej.

Wysokość opłat sądowych regulują przepisy ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Zazwyczaj opłaty wynoszą: 200 zł za wpis własności, 200 zł za wpis hipoteki. W pewnych przypadkach pobierane są opłaty za założenie księgi wieczystej 100 zł, wpis roszczenia 150 zł lub wykreślenia prawa 75 zł.

‍

Wynagrodzenie notariusza

Notariuszowi za dokonanie czynności notarialnych przysługuje wynagrodzenie, nazywane zwyczajowo taksą notarialną, obliczane zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Taksa notarialna powiększana jest o należny podatek od towarów i usług (23%).

Konkretną wysokość taksy notarialnej notariusz ustala ze stronami czynności.